راهنمای آموزشی بیماران پس از عمل جراحی آپاندیس
آپاندیسیت
یکی
از مسائلی که امروزه بیشتر مردم به هنگام بروز دل درد به آن فکر می کنند
آپاندیس و پاره شدن آپاندیس می باشد، بطوریکه اگر دل دردی کمی طول بکشد و
یا غیر قابل تحمل شود همه اول به آپاندیسیت فکر می کنند.
بهتر است در ابتدا کمی در مورد فیزیولوژی آپاندیس صحبت کنیم ، آپاندیس یک برآمدگی کوچک در روده بزرگ است که جدار آن مسئول ترشح سلولهای ایمنی می باشد و در سیستم ایمنی بدن نقش دارد ، البته نقش آن بصورتی نیست که نبودن آن برای مردم مشکل ایجاد کند بلکه وجود آن نقش کمکی در مسائل ایمنی دارد.
درون آپاندیس مجرایی کوچک و باریک وجود دارد که لایه
پوشانند ه آن دائما ترشح دارد ، انسداد این مجرا در هر مقطعی باعث التهاب و
مشکلات همراه آن می شود.علل مختلی باعث انسداد این مجرا
می شود . بزرگ شدن غدد لنفاوی و پلاک ها لنفاوی
درون دیواره آپاندیس، وجود سنگ ( مدفوع سفت شده)، هسته میوه جات، ویا انگل
می تواند باعث انسداد این مجرا شود . انسداد مجرا باعث اختلال د ر خونرسانی
قسمت باقی مانده ویا دیستال شده و همراه آن التهاب و پرخونی و رشد باکتری ها در این قسمت وجود خواهد داشت و به این ترتیب آپاندیسیت بوجود می آید.
سن شایع 40 – 20 سال می باشد و در هر دو جنس دیده می شود ولی به علت تشخیص مشکل آن در زنان و شباهت درد آن با درد های تخمدان و عفونتهای زنان ممکن است تشخیص ین بیماری را در زنان مشکل تر کند.
نکته
اینجاست که باید درد آپاندیس را از درد های دیگر افتراق داد. اصولا کسی که
دچار آپاندیسیت می شود از یک ناخوشایندی در ناحیه بالای شکم و یا اطراف
ناف شکایت دارد که کم کم درد بیمار بیشتر شده و کل شکم بیمار را درگیر می
کند این درد ممکن است مداوم بوده و یا کولیکی باشد ( کم و زیاد شود ) البته
مشکل در همه یکسان نخواهد بود ولی در بیشتر موارد به اینصورت خواهد
بود.همزمان با درد بیمار ممکن است علائم دیگری از قبیل تب خفیف، بی اشتهایی
تهوع و استفراغ و اسهال، سوزش و تکرر ادرار داشته باشد. که البته تب بیمار
اغلب در انتها دیده می شود. عده ای بر این باور هستند که
بی اشتهایی علامت مهمی است که همیشه با آپاندیسیت دیده می شود و وجود درد
با عدم کاهش اشتها تشخیص را رد می کند که این مسئله عمومیت ندارد. بیمار
ممکن است همراه درد شکم از اسهال و یا تکرر ادرار شکایت داشته باشد که در
آپاندیسیت دیده می شود. البته باید مسائل عفونی از قبیل اسهال عفونی و یا
عفونت ادراری برای بیمار رد شده باشد.
اصولا
درد های جراحی همیشه اول بوجود می آیند و بعد از آن اسهال و تهوع و
استفراغ دیده می شود و مسائل گوارشی غیر جراحی اغلب با تهوع و استفراغ و یا
اسهال شروع شده وبعد درد شکم شروع
می شود.
نکته دیگر این است که درد به اینصورت است که درد آپاندیس پس از چند ساعت مهاجرت کرده ودرسمت پایین و راست شکم متمرکز می شود. در هر زمانی از التهاب آپاندیس به علت پر فشاری داخل آن ممکن است آپاندیس پاره شود و این مسئله ربطی به مان تشخص آن ندارد . باز هم عده ای از مردم همیشه بر این باورند که به علت دیر تشخیص دادن آپاندیسیت ، احتمال پاره شدن آن زیاد است که این موضوع صحت علمی ندارد. پاره شدن آپاندیس اتفاق خطرناکی نبوده و فقط نحوه جراحی آن با حالت ساده تفاوت خواهد داشت. در کسی که آپاندیسیت وی پاره شده احتمال عفونت داخل شکمی وسیع وجود دارد که رسیدگی سریع به آن از اورژانسهای جراحی می باشد. در بعضی از مقالات آمده که در مواردی که افراد مبتلا به آپاندیسیت در دسترس نبوده و یا به جراح دسترسی نداشته اند مانند سر نشینان کشتی ، آپاندیسیت توسط مصرف دراز مدت آنتی بیوتیک درمان شده است ولی به هر حال عفونت آپاندیس اندیکاسیون جراحی داشته و در هر زمانی باید فرد عمل شود و آپاندیس وی خارج شود.
همراهی مشکلات تخمدان از بیل کیست تخمدان ، عفونتهای زنان و مسائلی از این قبیل تشخیص آپاندیسیت را در زنان کمی مشکل می کند. که می توان در این موارد از سونوگرافی و سی تی اسکن استفاده نمود. در هر صورت آپاندیسیت بیماریی است که حتما باید توسط جراح بررسی شود و تشخیص آن بیشتر بالینی می باشد که درمان آن جاحی است و مدت بستری در بیمارستان و نحوه برش شکم بستگی به شدت ونوع آن دارد که در موارد خفیف و غیر عفونی برش در قسمت تحتانی و راست شکم خواهد بود. و مدت بستری 24 تا 48 ساعت ودر موارد پاره شده برش وسط شکم بوده و م بستری بسته به مشکلات حین جراحی ممکن است تا 10 روز طول بکشد. همرام با جراحی آپاندیسیتمصرف آنتی بیوتیک ضروری است که آن هم بسته به شدت از 24 ساعت تا 10 روز متفاوت خواهد بود.
1 : آیا با خارج کردن آپاندیس برای فرد مشکلی پیش می آید؟
خیر ، همانطور که گفته شد در آوردن و جراحی آپاندیس همانند لوزه فرد ربطی به سلامتی نداشته و مشکلی ایجاد نمی کند.
2 : آیا تشخیص دیر هنگام آپاندیسیت باعث پاره شدن آن می شود؟
پاره شدن آپاندیس رابطه مستقیمی با زمان تشخیص ندارد ولی احتمال مشکلات همرا و عوارض آپاندیسیت در افرادی که مشکل آنها دیر تشخیص داده می شود بیشتر خواهد بود.
3 : آیا محل زخم و فرم جوش خوردن زخم ربطی به مهارت جراح دارد؟
البته هرچه جراح ظریفترکار کند احتمال باقی ماندن جای زخم روی بدن کمتر است ولی این مومیت ندارد و عده ای بد جوش بد زخم هستند و حتی جای یک برش کوچک روی شکم آنها باقی می ماند. البته گاهی زخم آپاندیس باز گذاشته می شو ( در موارد عفونت زیاد) و زخم خود به خود باید بسته شود که جای زخم آن مشکل زا خواهد بود.
4 : آیا روشهای دیگری غیر از جراحی باز برای درمان آپاندیسیت وجود درد؟
بله، امروزه جراحی آپاندیس به صورت لاپاراسکوپیک ( با دوربین ) نیز انجام می شود که با 3یا 4 سوراخ وارد شکم شده و آپاندیس را خارج می کنند که اثر جای زخم آن کمتر می باشد.
5 : چه زمانی پس از جراحی بیمار می تواند حمام کند؟
اصولا بعد از هر عمل جراحی گر زخم مشکل نداشته باشد و کاملا دوخته شده باشد ، بعد از 48 ساعت فرد می تواند حمام کند و مشکلی برای زخم وی ندارد.
همانطور که گفته شد مصرف آنتی بیوتیک نیز بسته به شدت و نوع آپاندیسیت دارد . بعد از جراحی آپاندیسیت فرد ممکن است دچار احتباس ادراری شود که با کیسه آب گرم و یا سونداژ موقت بیمار مشکل حل می شود.
فعالیت روزانه فرد بعد از یک هفته شروع می شود و مشکل خاصی برای فرد ندارد. البته در مواردی که شکم نوع دیگری باز شده باشد . و یا مواردی که زخم باز باشد زمان شروع فعالیت کمی به تعویق خوهد افتاد ولی کلا محدودیت حرکت بیمار در این جراحی زیاد نیست و بیمار می تواند با شکم بند کشی به کار روزانه خود باز گردد و پس از مدتی نیز به شکم بند احتیاج نخواهد بود.
آپاندیسیت زمانی که جراحی می شود عود نخواهد داشت و فرد باید بداند که در صورت بروز درد های همراه و یا جدید بعد از جراحی آپاندیس، تشخیص دیگری را برای بیمار مطرح می سازد.
در کل آپاندیسیت یکی از شایع ترین علتی است که بیمار مجبور به جراحی می شود. احتمال بروز آن در طول زندگی حدود 7% می باشد که در کشور ها و اقوام مختلف متفاوت است.